De nieuwe stadsdichter van Alkmaar
Er is een kans dat het jullie is ontgaan, maar sinds 1 juni 2018 hebben we in Alkmaar een nieuwe stadsdichter. Na Joost Zwagerman (2004-2009) en Margreet Schouwenaar (2009-2018) is dit tot 2021 Joris Brussel (1987). Shuffle sprak met hem.
Eerst even over de term stadsdichter. Zelf ging ik ervan uit dat het al jaren bestond en een afgeleide was van herauten en stadsomroepers uit de middeleeuwen. Maar niets is minder waar. In Nederland ontstond deze functie pas in 2001 naar voorbeeld van de in 2000 benoemde dichter des vaderlands.
Maar genoeg geschiedenis. NU naar Joris.
Hoe ben je met dichten in aanraking gekomen?
“Ik ben opgegroeid in Velsen Noord onder de rook van de Hoogovens. Terwijl de meesten van mijn vrienden bezig waren met het oppoetsen van hun Nikes en sleutelen aan brommers was ik aan het schrijven. Mijn gevoelens en gedachten schreef ik op papier. Ik merkte dat ik mijn gedichten graag wilde delen. Zodoende deed ik vanaf mijn zeventiende drie keer mee aan een jaarlijkse dicht- en voordraagwedstrijd. Ik won drie jaar op rij de publieksprijs. Dat gaf me het gevoel dat mensen openstaan voor mijn dichtwerk.”
Dat is natuurlijk fijn, maar dat maakt je nog geen stadsdichter van Alkmaar
“Nee, dat klopt. Daar gaat ook nog wel het een en ander aan vooraf. Ik was voordat ik stadsdichter van Alkmaar werd eerst stadsdichter van de gemeente Velsen en vervolgens van de gemeente Beverwijk. En daarmee ben ik de enige stadsdichter in Nederland die al drie keer stadsdichter is. Nadat mijn termijn in Beverwijk er eind 2017 op zat, heb ik gereageerd op de vraag van de gemeente Alkmaar voor een nieuwe stadsdichter. Hiervoor moest ik een gedicht (zie kader) en een motivatie schrijven. Na een selectietraject onder in totaal vierentwintig deelnemers ben ik voor de aankomende 3 jaar gekozen.”
En wat moet je dan doen?
“Het stadsdichten heeft in iedere stad een andere invulling. In de regel ben je literair of eigenlijk poëtisch ambassadeur van de gehele stad. In ieder geval heb ik afgesproken minimaal zes gedichten per jaar in opdracht te maken en om zoveel mogelijk voor te dragen en bij publieke evenementen betrokken te worden. Deze zes gedichten bestaan voor een deel uit vrije gedichten over de actualiteit in Alkmaar en voor een deel uit gedichten over vaste belangrijke activiteiten. Zoals bijvoorbeeld het Alkmaars Ontzet en dit jaar het vijfhonderd jarig jubileum van de Grote Kerk.
Wat ik bovenal het belangrijkste vind betreffende de rol van stadsdichter is dat je er moet zijn voor je stad. Ik wil mensen verbinden; arm en rijk, autochtoon en allochtoon. Alkmaar is een zeer diverse stad, ik heb dat ook in mijn ‘sollicitatiegedicht’ proberen weer te geven. Ook wil ik er zijn voor jongeren en wellicht ook ouderen die dichten. Ik kan bijvoorbeeld een klankbord vormen voor deze dichters. Mail me eens een gedicht en wellicht kan ik je helpen in je proces. Zelf leg ik mijn gedichten ook voor bij een eindredacteur of sparringspartner.”
Die vrije gedichten; waar ga je die over schrijven?
“Dat is afhankelijk van wat er in de stad gebeurt. Laatst heb ik op het pontje staan dichten in het kader van De Verbinding. Je ziet dan dat mensen een rondje extra doen om een gedicht helemaal te horen. Maar over die vrije gedichten, zoals ik al zei wil ik een stadsdichter zijn die dicht bij de stad staat. Daarom roep ik Alkmaar bij deze op om mij te prikkelen en uit te dagen. Dus heb je ideeën of wil je wat hulp bij je eigen dichtwerk? Je kunt me mailen op jorisbrussel@gmail.com.”
Meer lezen van Joris kan op meandermagazine.nl
De toffe cartoon die je hierboven ziet is gemaakt door Frits Smid.