Kunstschool Artiance: Onbeperkt creëren binnen de perken

Een perceptie van de wereld kan zo anders zijn. Achter elke oppervlakte zijn er dieperliggende, niet direct zichtbare lagen. De innerlijke wereld, uniek, omdat ieder de wereld anders beleeft. Allemaal zichtbaar in hún beeldende kunst.

Beeld en tekst: Kimberley Buizer

De Kunstschool van Alkmaar

Artiance Speciaal, oftewel ‘de Kunstschool’, opgericht door Rita Nanne in 2010, is een afdeling binnen het kunstcentrum Artiance. Het is een vierjarige kunstscholing en dagbesteding voor talentvolle, gemotiveerde jongvolwassenen met een beperking. Een scholing met als doel leerlingen te ondersteunen en begeleiden naar een zo zelfstandig mogelijk functioneren als mens en als kunstenaar.

Kunstenaars met een unieke kijk op de wereld die in hun werk tot uitdrukking komt. Zij vertrekken vanuit een totaal andere werkelijkheid. Niet vanuit het woordelijke, maar uit het intuïtieve. Ze maken werk als uiting van hun gevoelens, frustraties en belevingen. Bijna al het werk heeft een emotionele lading, het reflecteert de psychische en emotionele gesteldheid op dat moment.

Het uiten van creativiteit is een belangrijke therapievorm. Met beeldende middelen wordt er bijgedragen aan persoonlijke ontwikkeling. Het is van belang om de eigen identiteit en uitdrukkingsvermogen in beeldend werk te ontwikkelen en versterken. Het werkatelier, waar ze in verschillende samenstellingen werken, biedt een plek waar ze leren vertrouwen op hun eigenheid en talent. Werken in een groep daagt de leerlingen op verschillende manieren uit en allerlei beeldende technieken komen aan bod. Er wordt ruim aandacht besteed aan kunstgeschiedenis en kunstbeschouwing en vóór de coronamaatregelen werden er regelmatig musea bezocht. Naast de vaste docenten geven gastdocenten lessen in bijzondere beeldende technieken, om de leerlingen zo een nóg breder scala aan mogelijkheden te bieden. Na een lesdag reflecteren docenten en leerlingen samen op het werk en het proces.

Inclusie gewenst

In veel werken wordt maatschappelijke problematiek naar boven gebracht. Dat is ten slotte waar ze naar streven: opgenomen worden in de maatschappij. Als groep doet de Kunstschool ook regelmatig mee aan maatschappelijk betrokken kunstprojecten, zoals het plastic/klimaat project en ‘de week van het pesten.’ Voor het eerst is er dit schooljaar een geheel themaproject gewijd aan duurzaamheid. “Kunst verbindt” hangt er in het atelier aan de muur. Daarom is er een selectie van werken opgenomen in dit artikel. Werk over hoe zij de wereld ervaren, door vrije associatie, geheel eigen. In coronatijd misschien een nóg belangrijkere uitlaatklep geworden.

Voor Max is de huidige coronacrisis bijzonder zwaar.
Tijdens de lockdown moest hij op zijn kamer blijven en
verloor hij veel van zijn contacten. Eenzaamheid en verdriet
over zijn verlies maakte dat hij meer last kreeg van zijn
beperkingen. Gelukkig heeft hij de kunst om zijn frustraties en
ervaringen te verbeelden.

William werkt graag ruimtelijk in uiteenlopende materialen.
Bovenstaand beeld is onderdeel van zijn eindproject waarin
hij het onderwerp ‘Ruzie en Vrede’ beeldend onderzocht. Een
onderwerp dat hij in zijn eigen dagelijks leven tegenkwam en
verwerkte in een serie krachtige beelden. Door het
onderwerp vanuit verschillende perspectieven te bekijken
leerde hij ook iets over hoe om te gaan met dit soort
problemen. Het werken en vormen van papier is niet alleen
interessant maar ook rustgevend.

Ook tijdens de lockdown ging de kunstschool door met lesgeven. De docenten maakten leuke, grappige en interessante lesvideo’s en begeleidden iedereen via mail en telefoon. De opdracht om een ‘Zelfportret in Coronatijd’ te maken, leverde prachtige, positieve maar ook emotionele resultaten op. Mooi om te zien is de diversiteit en directheid van werken. In deze moeilijke periode ontdekte iedereen de nut en noodzaak van kunst en kunst maken. Van fijn rustgevend tijdverdrijf tot waardevolle uitlaatklep en helend medicijn.

Nieuwe koers

Tegenwoordig wordt de coördinatie gedaan door Talitha Schiffer. Samen met de andere docenten Ben, Inge, en Gillian, tevens allemaal kunstenaar, vormen zij het vaste (en zeer gezellige) team. Hoewel onder nieuwe leiding een andere aanpak, bijvoorbeeld meer sociale media, blijft de filosofie van de Kunstschool hetzelfde. Ze willen zichtbaarder worden, zoeken samenwerking met nieuwe partners, en zijn op zoek naar nieuwe talentvolle deelnemers!

Kijken, kijken, kopen. Of lenen

Kunst moet gezien worden, dat vinden ze bij de Kunstschool ook. Daarom doen ze enkele keren per jaar mee aan exposities of andere events waar het werk bewonderd kan worden. Soms krijgen ze zelfs een opdracht om binnen een bepaald thema een werk te maken voor een evenement of plek en op aanvraag kan er werk uitgeleend worden ter verfraaiing van bedrijfsruimten. Online is een deel van de collectie te vinden, evenals de tarieven. Sinds kort zijn ze ook actief op Instagram , maar het allerleukst is, net als in het echt met kunst kijken, om een afspraak te maken en langs te komen in het atelier. De kans is zeer groot dat de kunstenaars aanwezig zijn en iets kunnen vertellen over hun werk.

Kunstroute ONTZETtend Vrij!

De eerstvolgende expositie van deze bijzondere, lokale kunstenaars is door de eigen stad. Op de coronavirus-veilige versie van het Alkmaars Ontzet dit jaar doen verschillende kunstenaars van Artiance mee aan een ‘etalage expositie’. Met kunst geïnspireerd door het Alkmaars Ontzet en/of 75 jaar vrijheid. Twee weken lang (van 1 tot 18 oktober) zijn er kunstvitrines te bewonderen voor het winkelend publiek. Om op de hoogte te blijven van meer opkomende exposities en leuke inzichten volg ze op Instagram!