Van overleven, naar weer zin hebben in het leven. Het verhaal van Martin (31)

Als je op internet zoekt naar ‘Wat is een angststoornis’ komt daar een duidelijk antwoord uit naar voren: “Een angststoornis veroorzaakt heftige angsten in het dagelijks leven zonder dat er echt gevaar is.” Dit is hoe mensen die dit niet zelf hebben ervaren, het zouden beschrijven. Toch heeft het bij iedereen een andere oorzaak, komt het bij iedereen anders tot uiting en heeft dus iedereen een andere manier waarop hij ermee omgaat.

Voor deze Shuffle Doorbreekt Taboe heb ik afgesproken met Martin. Op maandagochtend ontmoet ik hem bij zijn kantoor en mag ik alles vragen over zijn angststoornis. Al meteen blijkt dat een ijsbreker niet nodig is. Hij vertelt open over wat hij heeft meegemaakt.

Het verhaal van Martin

“Inmiddels is het tien jaar geleden dat mijn angsten zijn ontstaan. Ik moest hier even over nadenken want ik ben tegenwoordig niet meer iedere dag dit verhaal aan het vertellen.”

Martin is dan 20 jaar oud, woont net op zichzelf en werkt naast zijn studie Marketing bij een salesbureau. Daar heeft hij veel succes. “Scoren kon ik goed. Ik zat op een moment zelfs bij de top van het land als het ging om targets halen. Ik stond dan mensen over te halen op straat of festivals.”

Na een poos dit als bijbaan gedaan te hebben, kan Martin stagelopen bij datzelfde bedrijf. In 2 maanden stage laat hij zulke resultaten zien dat hij snel een baan aangeboden krijgt met meer verantwoordelijkheid. “Ik ben alles tegelijk gaan doen: fulltime werken, fulltime studeren en ik woonde net op mezelf.” Als dan zijn relatie van een paar jaar uitgaat, krijgt hij klachten. Tijdens presentaties wordt hij misselijk tot overgeven aan toe. Met de trein reizen wordt moeilijk omdat hij het liefste wegvlucht uit situaties. Hij kan niet meer goed eten omdat alle spanning op zijn keel slaat. Het zijn signalen dat hij overspannen is maar toch loopt hij te lang door met de klachten.

Via een omweg toch thuis

Martin zocht manieren en omwegen om met zijn angstaanvallen om te gaan en zichzelf te kalmeren. Zo reed hij met een collega mee naar het werk. Toen dat te lastig werd, kocht hij een scooter om naar zijn werk te komen. 

“Na verloop van tijd werden die symptomen heftiger en ben ik doorverwezen naar een psycholoog. Ik zag dat niet aankomen. Ik dacht dat ik heel andere klachten had. Mijn carrière begon net, alles zat in de lift, ik liep voor op medestudenten en vrienden. Maar na anderhalf jaar stortte alles in elkaar.”

Hij stopt met zijn baan om zich te focussen op het afstuderen. “Na 5 jaar studeren kon ik mijn studie niet afmaken. Ik kon niet meer meekomen in het afstudeerproject. Ik had de juiste kennis maar ik zat thuis.”

Achteraf gezien

Als ik vraag of het ontstaan van zijn angststoornis had kunnen worden voorkomen is er meteen een duidelijk antwoord: “Jazeker. Als ik eerder aan de bel had getrokken bij de burnout-klachten, had het niet hoeven uitlopen tot een angststoornis. Maar niemand om me heen herkende dit. De psycholoog zei dat ik minder moest gaan doen maar ik was koppig en deed dat gewoon niet. Op mijn werk ging het goed dus niemand zag het in eerste instantie aan mij.” Hij kon er op dat moment ook niet open over zijn. Later weten een paar collega’s met welke klachten hij kampt maar niemand wist hoe zwaar het eigenlijk echt voor Martin was. “De hele dag draaide om paniekaanvallen en voelde als overleven. Dit kostte zo veel energie dat ik vroeg naar bed moest en de volgende dag begon alles opnieuw. Ik sloopte mezelf.”

Hij is weer terug naar zijn oude baan gegaan, de straat op om te werven. Dit is dan al ver buiten zijn comfortzone maar wel waar hij goed in is. “Ik ging in Alkmaar op een evenement werken en toen heb ik mijn vriendin ontmoet. Zij is echt mijn redder geweest. Zij begreep mij zo goed. Doordat ik verliefd werd, had ik weer positieve ervaringen. Maar die eerste date, ik was ziek van de spanning maar ik wilde haar zo graag zien. Dit is uitgegroeid tot een geweldige relatie.”

De veranderingen in Martins karakter zijn de relatie verder alleen maar ten goede gekomen. “Maar het is voor mijn vriendin zwaar geweest. Ik had een zorgzaam iemand nodig om erdoorheen te komen. Nu ben ik op een punt dat ik er juist voor haar kan zijn als ze het nodig heeft.“

Hulp van buitenaf

Op zijn 23^ste verhuist hij naar Alkmaar en gaat in therapie. In deze jaren waren zijn angsten zo heftig dat hij amper het huis uit gaat. ”Boodschappen doen was alleen al een hel. Door de therapie heb ik handvaten gekregen om het in kleine stapjes aan te pakken.” Wat hem ook heeft geholpen is in gesprek gaan met een coach. “Ik wilde ondernemen maar kreeg van huis uit altijd het advies om voor die veiligheid van een vaste baan te gaan. Alles in mijn lijf zegt gewoon dat ik dat niet wil.” De coach spoorde hem aan om zijn kansen te pakken en te gaan voor wat hij wilde. Hij liet hem vaak de positieve kanten van zijn karakter benadrukken.

Op dit moment is Martin niet meer in gesprek met een coach of therapeut. “Ik lucht nu voornamelijk mijn hart bij mijn vriendin. Ik weet uit gesprekken met gelijkgestemden dat een sociaal netwerk voor mensen met een angststoornis niet vanzelfsprekend is. Ik raad daarom iedereen aan eens een kijkje online te nemen bijvoorbeeld bij stichting MIND.”

Zelf aan het helpen geslagen

In 2017 start hij stichting Angstbuddies. Bij het opstarten hiervan merkt Martin dat het fijn is dat hij dit samen met iemand doet. “Ik kon me bij het opstarten mooi aansluiten bij hem. Zo voelde ik minder druk en kon ik mee op stap naar de buitenwereld. Ik ben toen beter gaan aanvoelen wat goed voor mij is in het moment. Veel mensen blijven hangen in die cirkel van uitval.”

Angstbuddies draait om mensen met angsten hun comfortzone uit te laten stappen. Het gaat hierbij niet om of je het perfect doet maar dàt je het doet. “Een gebroken been zie meteen maar als iemand een enorme drempel overgestapt is door naar de supermarkt te gaan, zie je dat niet als buitenstaander.”

Als Martin weer aan het werk moet, kan hij niet meer al zijn tijd besteden aan de stichting en komt het stil te liggen. Het liefste begint hij een eigen bedrijf. “Als ondernemer moet je er toch op uit. Dat kan ik goed maar angst steekt de kop op wanneer die drempel verschijnt. Ik heb geleerd: samen sta je sterker dus ben ik bij mijn zwager aangesloten. Bij hem kan ik creatief zijn, ondernemen en veel leren.”

Wensen voor nu en in de toekomst

“Ik ben nog altijd zoekende naar de gouden pil die alles oplost. Maar ja, die bestaat gewoon niet. Angst is gewoon onderdeel van mijn leven dus ik denk niet dat ik ooit helemaal angstvrij zal zijn. Het uit zich niet meer in de vorm van een angststoornis.
Ik weet nu: iedereen heeft angst. Die extreme angst voor de deur opendoen voor een pakketje, dat wens je niemand toe. Daar kom je niet alleen uit en heb je therapie voor nodig.” Doordat ik deze stappen heb genomen ben ik niet alleen trotse vader van twee kids, maar kan ik ook echt van het samenzijn met mijn gezin genieten.”

Kamp je met angst?

Voor iedereen die kampt met angsten en nog niet bij een therapeut terecht kan heeft Martin een paar tips. “Een therapeut helpt je zeker maar uiteindelijk moet je zelf aan de slag. Ga een rondje lopen, fietsen, stop met suikers of koffie. Begin met iets kleins. Dit kan dan weer versterkt worden door iemand te zoeken, online of offline, die gelijkgestemd is en kan functioneren als accountability partner.”

Open up

“Iedereen waar ik mee samenwerk, weet van mij dat ik dagelijks nog met mijn angst omga. Als je iets deelt dan valt er ook meteen iets van mij af. En misschien deel ik zelfs wel te snel maar daardoor krijg je juist een mooi open gesprek op niveau. Daarnaast hoor je dan ook vaak meteen dat iemand anders ook iets heeft waar ze mee worstelen. Je stelt je kwetsbaarder op tegenover elkaar. Dat vind ik juist heel mooi. In het begin heb ik me veel geschaamd en dan deel je dit niet snel.” Martin doet steeds meer dingen die hij niet kon toen hij nog kampte met zijn angststoornis. Zo ging hij laatst naar een festival en een concert. “Doordat ik steeds meer open was over mijn angst, kon ik juist weer meer doen. Mensen waarmee ik op stap was, wisten dat ik dan even een luchtje ging scheppen.”

Wie dit leest…

Mensen begeleiden kan Martin op dit moment zelf niet wegens tijdgebrek. Wel komt hij graag met jullie in contact. Lees je dit artikel over Martin en herken je jezelf als ambitieuze ondernemer maar staat angst je in de weg om je droom na te jagen? Stuur dan een berichtje naar Shuffle en dan brengen wij je met hem in contact. “Ik wil mensen helpen door mijn verhaal te delen en mensen bewust maken van wat we zelf al kunnen als mens. Angst of je angststoornis is niet wat je definieert. Dat heb ik overigens ook bij therapie geleerd. Ik ben gewoon Martin en ik doe wat ik doe. Ik heb daarnaast last van angst. Ik geef mezelf geen label meer maar het beïnvloedt je dagelijks. Dat is nu eenmaal zo.”